Rozmiary jajnika zaczynają ulegać zmianie – to jest zmniejszać się – po 30 roku życia. Jednak do powolnego wygasania funkcji jajnika dochodzi między 45 a 60 rokiem życia. Na okres ten przypada klimakterium, przejście od okresu płodności do okresu starości. W tym czasie dochodzi zwykle do ostatniego krwawienia, regulowanego przez jajnik, a następnie do zatrzymania menstruacji, do menopauzy. W ostatnich dziesiątkach lat rejestruje się trend do obniżenia wieku wystąpienia menarche oraz do późniejszego wystąpienia menopauzy, co wywołuje przedłużenie okresu płodności. Przedłużenie tego okresu jest jednak nieproporcjonalne do przedłużenia całego życia człowieka. Dlatego też przy przeciętnej długości życia, kobieta żyje ponad 20 lat (czyli ponad 1/3 całego swojego życia) poza okresem płodności. Jeszcze przed 100 laty przeciętny wiek życia w Europie był równy mniej więcej wiekowi menopauzy. Tak długi okres między zakończeniem aktywności jajnika a końcem życia jest dany jedynie człowiekowi inne ssaki giną wcześniej.

Pierwotną przyczyną klimakterium jest stopniowe wyczerpywanie się mieszków jajowych. Prowadzi to do pierwotnej hipergonadotropowej niewydolności jajnika oraz do wygaśnięcia generatywnych i endokryn- nych funkcji gruczołów płciowych. Stopniowe zanikanie mieszków, których tylko niewielka część (400 – 500) została zużyta przy owulacji, powoduje obniżenie poziomu wydzielania estrogenów i progesteronu i jednoczesne podwyższenie produkcji gonadotropin. Kliniczne objawy dysfunkcji jajnika obserwowane wówczas to zakłócenie funkcji ciałka żółtego, cykle bezowulacyjne, dysfunkcyjne krwawienie oraz zachwianie poziomu estrogenów pochodzących z nieowulujących i przetrwałych pęcherzyków Graafa. Kiedy produkcja estrogenów spada poniżej poziomu niezbędnego do wywołania krwawienia, nadchodzi menopauza. Poziom estrogenów opada powoli – bez wcześniejszego przedmenopauzalnego podwyższenia. Również po menopauzie obserwuje się przez pewien czas cykliczne wahania poziomu estrogenów. W okresie menopauzy przeważać zaczyna poziom estronu nad estradiolem. Wskazuje to, że po wygaśnięciu funkcji mieszków jajowych zadanie syntetyzowania estrogenów przejmują inne tkanki.